Manat Nedir? Tarihçesi

Manat Azerbaycan ulusal para birimidir. Dünyada en stabil para birimleri arasında gösterilen para, ülkenin izlediği para ve maliye politikaları gereğince yeniden canlandırılmıştır. Belli dönemlerde dolar ve Euro’dan daha değerli olduğuna inanılan Manat, Renominasyon öncesinde Amerikan dolarıyla sabitlenmiş, değer kazandıkça dalgalı kur piyasasına geçiş yapmıştır. Para, 2004 yılından itibaren, devletin uyguladığı yenileşme ve reform politikası gereğince yeniden güncellemiştir. Yenilenen politikası ardından en hızlı gelişin ekonomiye sahip ülkelerden olarak dünya piyasasında üst seviyelere kadar yerleşmiştir. 2005 yılında yüksek enflasyon riskini azaltmak için, yeni para reformları yapılmıştır. Para politikaları ayrıca yabancı yatırımcılarının ülkeye gelmesi ve enflasyon riskini azaltmak için güncellenmiştir. Reformlar sayesinde 2008 yılında küresel krize direnen ülke konumuna kadar gelebilmiştir.  Azerbaycan para birimi olarak bilinene Manat günümüzde adından sıkça rastladığınız oldukça yüksek değeri olan bir para birimidir. 

Manat Sembolü Nasıl Tasarlanmıştır?

Azerbaycan Manatı’nın sembolü Euro sembolünün orta kısmının tek çizgili halidir. Sosyal ve ekonomik gelişmişliği ile dikkat çeken Azerbaycan, para birimi olan Manat ile para piyasalarına yön vermektedir. Uluslararası para kodu AZN şeklinde olan ülke, eski manat olarak tabir edilirken,  renominasyon öncesinde dolarla sabit bir para birimi olarak uluslararası kodu AZM olarak kullanmaktadır. 

2008- 2010 Küresel Krizi Manat’ı Etkiledi mi?

2008- 2010 küresel kriz manatı pek etkilememiş, para piyasaya direnerek sabit kalmayı basarmıştır. Ciddi zarar almadan piyasadaki aktif işleyişini sürdüren manat, tarihinin en büyük krizini 1990 ‘lı yıllarda yaşamıştır. Hızlı bir değer kaybına uğrayan para,1996 yılında dolarla sabitlenmiştir. Sürekli olarak dalgalanma gösteren kur piyasasında iniş çıkışlara yol açan para değeri 1999 yılında dolar karşında  %15 değer kazanarak yükselişe geçmiştir.  Millet Bankası ise sert para politikasını aktif olarak yürüterek 1 dolar 4940 manata kadar yükselişe geçmiştir. 2004 yılına kadar sert para politikasını sürdüren ülke bu tarihten sonra bazı yumuşak tedbirler almaya devam etmiştir. 2005 yılında Azerbaycan Cumhurbaşkanı’nın emriyle ülkede etkin esaslı bir para reformu başlatılmıştır.  Manatın denominasynu gerçekleştirilerek paranın piyasadaki varlığı yasal sınırlar çerçevesinde korunmuştur. 7 Şubat 2005 yılında imzalanan Azerbaycan Cumhuriyeti, parasının simgesi ve değeri, fiyatlar genel seviyesinin değiştirilmesi hakkındaki tebliğ gereğince manata geçmiştir. 

Yeni Manata Ne Zaman Geçildi? 

Azerbaycan yeni Manatına resmi geçiş tarihi Ocak 2006’dır. Ülkenin döviz ve borsa rezervi para birimiyle değer kazanmıştır.1 Ocak 2007 tarihinde tamamen yeni manata geçilerek bu konuda herhangi bir sınır konulmamıştır. Sürekli olarak manatın yenilenmesi uygulamaları sürecin sorunsuz işlediğini kanıtlamıştır. Azerbaycan para birimi Türk lirası karşısında en değerli dövizlerden olarak gösterilmiştir. Güncel kur piyasası gereğince 1 Azerbaycan Manatı 2, 24 Türk lirasına eşitlenmiştir. 1 Ocak 1994 tarihinden itibaren Azerbaycan piyasalarında aktif olarak Manat kullanılmaktadır. 15 Ağustos 1992 yılında ise Sovyet rublesinin yanında yanaş kullanılmaya başlanarak, bir süre sonra paranın kullanımı terk edilmiş,  Azerbaycan manatına geçilmiştir. Yeni Manata geçiş tarihi ise 1 Ocak 2006‘dır. Renominasyon sürecinde 1 yeni Azerbaycan manatının karşılığı 5000 eski Azerbaycan manatına eşdeğerdir. Yeni manatların hepsi ülkenin farklı siyasal, ekonomik, politik olayına göre tasarlanmıştır. Her yeni manat ülkenin farklı ve akılda kalan bir olayını temsil ederek sembolleştirilmiştir.

Ayrıca Japon Yeni bilgilerini inceleyebilirsiniz.

Manatlar Ne Anlama Gelir?

Manatların anlamı medeniyet, edebiyat, devletçilik gibi kavramları temsil eder. 1manat medeniyeti, 5manat edebiyatı, 10 Manat devletçiliği temsil eder. 50 manat eğitim ve geleceği, 100 manat ekonomik gelişmişlik anlamına gelir. Banknotların arka yüzlerinde ise 1, 10,50, 100 manatta Antik Azerbaycan’ın halı süsleri vardır. 5 manatın araka yüzünde Kobiustan Milli Parkı üzerinde bulunan taş çizimleri yer alırken, eski Türk Alfabesi örneklerini içeren çok sayıda semboller bulunmaktadır. 20 manatın arka yüzünde ise barışın sembolü yer verilmiştir. 

En Yaygın Kullanılan Azerbaycan Manatları Hangileridir?

En çok kullanılan Azerbaycan Manatları şunlardır:

• 1 Azerbaycan Manatı 
• 10 azerbaycan manatı
• 5Azerbaycan Manatı
• 20 Azernaycan Manatı
• 100 Azerbaycan Manatı
• 50 Azerbaycan Manatı

Azerbaycan Manatını Kim Tasarladı?

Azerbaycan manatını tasarlayan kişi Avustralyalı Pobeert Kalina’dır. Kalina Euro, ve Suriye poundunu da tasarlayan kişidir. Banknotların seçerken bu yüzden Euro’dan esinlendiği bilinmektedir.  Azerbaycan mantının Euroyu taklit ettiği söylense de para yasal olarak geçerliliği ispat edilmiş bir para birimidir. Ülkede pek çok madeni para Euro madeni paralarının şeklini ve büyüklüğünü andırmaktadır.  En ünlü Manat, bimetalik onla 50 qepik, 10 cent değerli birimlerden oluşur. Ülkede tedavüle giren madeni paralar ilk defa Pcak 2006 yılında piyasalara aktif giriş yapmıştır. Bu madeni paralarda darphane yılı özelliği yoktur.  

Azerbaycan Manatı ve Amerikan Doları Parite Değerleri Nelerdir?

Azerbaycan manatı ve Amerikan doları parite değerleri karşıt döviz uygulamasını esas alır. Azerbaycan manatı karşıt dövizli olarak kullanılmakta olup, parite ters orantılı olacak şekilde yapılandırmıştır. Amerikan doları parite ile doğru orantılı olacak şekilde uygulanmaktadır. Dolar değer kazandıkça parite değeri de doğrudan artmaktadır. 5 Mart 2017 tarihinde 1 Dolar 1, 7825 manat eşliğine tekabül etmektedir. 201 5 yılında ise sabit kurdan vazgeçilerek manat para değerinde büyük bir değer kaybı yaşanmıştır. 1 yıllık süreçte en düşük seviyeye yerleşen Manat değeri 11Nisan 2017  ‘de 1,6650 değeriyle sisteme kaydedilmiştir.

Azerbaycan Manatı ve Euro Pariteleri  Ne Kadardır?

Azerbaycan manatı ve Euro paritesi karşıtlık, ters orantılı olacak şekilde belirlenmiştir. Ters orantılı işleme giren manat Euro değerlerinde manat değeri azaldıkça parite oranı yükselir.  Manat değer kazandıkça da parite düşüşe geçer.11 Nisan 2017 tarihinde 1Euro, 1,7666 Azerbaycan manatı ile işlem görmektedir.  Bu değerle en düşük seviyeye gelen Manat, en yüksek seviyeye ulaşmış, 1 Şubat 2018 yılı itibariyle 1 Euro değeri için 2, 1268 manat eşliği sağlanmıştır.

İsviçre Frangı nedir? Tarihçesi detaylarına da bakabilirsiniz.

Azerbaycan  Manatı Türk Lirası Paritesi   Nasıl İşlem Görür?

Azerbaycan manatı Türk lirası paritesi döviz kur politikasında işlem görmektedir. Parite doğru orantılı olacak şekilde hareket etmekte, Türk lirası ile de karşıt dövizli olacak şekilde ters orantılı olarak işlem görmektedir. Azerbaycan manatı ve Türk lirasının 1 yıllık fiyat değişimi şu şekildedir: Paritenin en yüksek seviyeye ulaştığı tarih 28 Kasım 2017’dir. Bu tarihte 1 Azerbaycan manatı 2, 3348 eşitlenirken, en düşük seviyeye 10 Eylül 2017 tarihinde ulaşılmıştır. Bu tarihte 1 Manat 2,0060 Türk lirası olarak belirlenmiş, Manat aktif finans ve döviz piyasasında değer kazanmaya devam etmiştir.

Ülke ekonomisinde Manat ve döviz kurları en çok petrol kaynakları üzerinde gerçekleştirilen yatırımlarda kullanılmaktadır. Bakü- Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı boyunca Azerbaycan petrolü Türkiye’nin Akdeniz kıyılarına ulaştırılmaya çalışılırken;  jeopolitik konum, ekonomik gelişmişlik seviyesini büyük ölçüde etkilemektedir. Manat özellikle ülke ekonomisinde petrol, tarım arazisi,  doğal gaz, demir cevheri gibi değerlerle daha çok dolaşım ve yatırım amaçlı kullanılmaktadır. Ham petrol üretimi 2006 yılında 600 bin varilken, günümüzde bu değer, 1 milyon varili bulmuştur. Manat para birimi ise ülkenin zengin doğal kaynakların kullanılmasında en çok tercih edilen yatırım fonksiyonu haline gelmiştir.