İngiliz Sterlini Nedir? Tarihçesi

İlk sterlini banknotları 1694 yılında Merkez Bankası tarafından basılmıştır. Tedavüle giren banknotların üstüne el yazmaları yazılmış,  1745 tarihine kadar bu paralar kullanılmaya devam etmiştir. İngiliz sterlini ve tarihçesi 1745’ten sonra değişerek, insanlık tarihinde yeni revizyonlara yol açmıştır. Bu tarihten sonra bir ya da iki pound değerinde olan banknotlar basılmış Napolyon Savaşından sonra bu paralar da tedavülden kaldırılmıştır. 1855 senesinden itibaren basılan banknotlar tamamen baskı sistemine girerek çoğaltılmaya devam etmiştir. İkinci dünya savaşı tüm dünyayı sadece siyasal açıdan değil ekonomik olarak ta etkilemiştir. Bu tarihten sonra basılan banknot paraları ikinci dünya savaş yıllarında Bank Of England (İngiliz Bankası ) üzerinden oldukça çarpıcı sonuçlar doğmuştur. İkini dünya savaşı yılları sürecinde İngilizler, Naziler tarafından basılan sahte poundların piyasaya sürülmesi tehlikesi ile karşı karşıya kalmış ülkede sahte sterlinler basılmaya başlamıştır.

Sahte İngiliz Sterlin Basımının Önüne Geçmek İçin Hangi Teknikler Kullanıldı?

Sahte İngiliz sterlinin basımının önüne geçmek için metalik iplik, hologramlar, floresa mürekkepler, filigran teknikleri uygulanmıştır. İngiliz sterlini basılırken çok sayıda askı tekniği kullanılarak seksen beş farklı mürekkep kullanılmıştır.

İngiliz Sterlini Hangi Bölgelerde Kullanılır ve Nerelerde Basılır?

İngiliz sterlininin kullanıldığı bölgeler İngiliz Antarktika Bölgesi, Güney Georgia Adaları, Güney Sandwich Adaları, Falkand Adaları, Cebelitarık, Saint Helena, Ascension, Birleşik Krallık gibi yerlerdir. Sterlini kullanan kimi ülkeler resmi kullanıcılar arasında gösterilmez. Bu ülkeler man adası, Zimbabve,  Guarnsey, Pitcairn adalarından oluşan bir grup ülkedir. Sterlin basım aşaması ve teadüle giriş çıkış işlemleri İngiliz Merkez Bankası gözetimi altındadır. İngiliz sterlinin basıldığı finansal birim İngiltere Merkez Bankası yönetimidir.

İngiltere ve Galleer’de sterlin için resmi banka ve banka sağlayıcısı Bank Of England’dır. Kuzey İrlanda, İskoçya, Channel Adaları, Man adası gibi bölgelerdir. Resmi bile olsa birden çok para basma yetkisi olan grubun bulunması büyük bir eksiklik gibi görülse de Bank Of England dışındaki bankalarca basılan sterlin banknotları senet yerine geçmektedir. Bu senetler her yerde kabul edilmediği için özellikle ekonomi ilişkilerde büyük risk oluşturmaktadır.

İngiliz Sterlininin Özellikleri Nelerdir? 

İngiltere’nin para birimi olan İngiliz Sterlini resmi kaynaklara göre İngiliz Poundu olarak geçmektedir. İngiliz Sterlini pound başta olmak üzere Büyük Britanya Poundu Sterling gibi farklı isimlerle anılmaktadır. Majör bir döviz olarak bölgenin hem güçlü hem de en eski para birimi olma özelliğini taşımaya devam etmektedir. Paranın kısaltılmış şekli Büyük Britanya pundundan ileri gelmektedir. GBP ( Great Britain pound) şeklinde bilinen para birimi çeşitli isimlerle anılmaktadır. İngiliz sterlini kimi zaman alt birimi olan peni(penny) bazen de pens (pençe) olarak adlandırılmakta olup, sterlin para birimi ondalık sisteme göre kullanılmaya başlanmıştır. İngiliz sterlini, 1971 yılında Decimal Day ‘e (Ondalık günü) dayanmakta olup, bu tarihten itibaren uygulamaya konulan yeni ondalık sisteme göre işlem görerek günümüze kadar gelmeyi başarmıştır. Paranın sembolü € olarak kullanılmakta, sterlin en çok döviz para birimi olarak tercih edilmektedir. 

İngiliz sterlini ve tarihçesi siyasi ve ekonomik buhranlardan zarara görerek büyük sarsıntı geçirmiştir. Sterlin çok uzun yıllardan beri dünyanın en değerli dövizleri arasında yer alsa da İngiltere’nin kurmuş olduğu Brexit sürecinde oldukça kötü şekilde etkilenmiştir. Parasal süreçte yaşanılan sıkıntılara rağmen halen oldukça güçlü bir para birimi olarak tercih edilmektedir. Dünya borsasında ve ticari yönetim fonksiyonlarında Sterlin; Euro ve dolardan sonra en çok rezerv edilen para birimi olarak işlem görmeye devam etmektedir. Euro, dolar ve yeniden sonra döviz piyasasında en çok işlem görerek borsada hızlı yükselişe geçen bir para birimi olarak bilinmektedir. Kullanılmaya başlandığı andan itibaren kesintisiz bir şekilde tercih edilen nadir para birimlerinden bir tanesi olması bakımından oldukça özel bir finansal yapı özelliğine sahiptir.

Ayrıca Amerikan Doları nedir? Tarihçesi bilgilerine bakabilirsiniz.

İngiliz Sterlinin Güçlü ve Stabil Olma Nedenleri Nelerdir?

İngiliz sterlinin güçlü ve stabil olma sebebi ekonomik gelirinin büyük bir kısmının hizmet sektöründen sağlanmasıdır. İngiltere Avrupa Birliğinin içinde olduğu zamanlarda AB’nin üçüncü büyük ekonomisi olarak dünyada çok büyük bir atılım gerçekleştirerek küresel ekonomi sisteminin en büyük yedinci ekonomisi olarak işlem görmektedir. Birleşik Karalık’ın en büyük ve en güçlü ekonomik yapısına sahiptir. Ülkenin sade bir yeryüzü şekline sahip olması coğrafya avantajının sanayiye yöneltmiştir. Ülke sanayi yatırım araçlarıyla geliştirmeye koşullanmıştır. İngiltere’nin meşruti monarşik yapı ile yönetilmesi, sanayinin oldukça gelişmemesinde ve İngiliz sterlinin stabil bir döviz haline gelmesinde son derece etkili olmuştur.

İngiliz Sterlini Dünya Ekonomisinde Neden Bu kadar Önemli?

İngiliz sterlininin dünya ekonomi pazarında önemli hale gelmesinin nedeni Sanayi devrimi miladı ve hizmet gelirlerinden karşıladığı finans ve borsa başarısıdır. Avrupa’da sanayi devriminin gerçekleştiği ilk ülke İngiltere’dir. Sanayi devrimi İngiltere başta olmak üzere tüm dünyaya yön veren ekonomisi ve ülkenin siyasal yapının değiştirilmesine sebep olan devasa finansal konjonktürleri bulunmaktadır.  Sanayi devriminin İngiltere’de başlaması da ülkenin sterlin para biriminin güçlü bir konuma erişmesinde son derce önemli hale gelmiştir. Günümüzde İngiliz sterlini dolar ve Euro karşısında en güçlü gösterilen para birimi olarak para ve maliye politikası desteğiyle yatırımcıların kazançlarına ivme kazandırmaya devam etmektedir. İngiliz sterlinin hiçbir para birimiyle yarışmayacak düzeye gelmesi İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılma kararı almasında oldukça etkili olmuştur.

İngiliz Sterlinin Kraliyet Sarayındaki Yeri Nedir?

İngiliz sterlininin kraliyet sarayındaki önemi özellikle kraliyet düzeninde kim tahta çıkarsa çıksın bozuk para üzerindeki temsili resimlerde baktığı yönün tersine bakmak zorunda kalmalarından ileri gelmektedir. Tahtın şimdiki sahibi Kraliçe Elizabeth sağa bakıyorsa, tahtın bir sonraki gelen sahibinin de yüzünün sol tarafa bakması gerekir. İngiliz sterlinin bozuk para basımında kraliyet soyundan gelen ve tahtın sahibi olan kişinin resminin basılması zorunlu tutulmuştur. İki adet 1 paund karşılığı ve 1 adet 2 poundun değeri, 2 adet 5 pound ve 1 adet 10 poundun ağırlıkları aynı kabul edilmiştir.

1 Milyon Poundluk ve 100 Milyonluk Banknotlar Neden Kullanılıyor?

1 milyon Poundluk ve 100 milyon banknotların kullanılması BBC’ye göre İskoçya, ve Kuzey İrlanda  ‘daki ticari bankalar aracılığıyla tedavüle çıkarılıp yansıtılan paraların değerini yansıtması bakımından önemlidir. İngiliz sterlini ve tarihçesi sürecinde dolaşımdaki en büyük kağıt para limiti 50 sterlin olarak gösterilse de İngiltere Merkez Bankası derinliklerinde çok az miktarda 1 milyon poundluk ve 100 milyon sterlinlik dev banknotları bulunmaktadır. Şaşırtıcı olan bu gerçek karşısında İskoçya ve Kuzey İrlanda bankalarının kendi formlarıyla para basmaları gerekiyor. Bunun için eşit miktara paranın Sterlin karşılığının ve para değerlerinin İngiltere Merkez Bankası’nda bulundurularak piyasaya sürülmesi beklenmektedir.

 1860 ve 1956 yılları arasında da tedavülde kalan çeyrek peni değerlerini tarihi süreç içinde 6 kral/ kraliçe görmeyi başarmıştır. İngiltere global dünya pazarı içinde aktif olarak yerini alırken tedavüle koyduğu para birimlerini Merkez Bankası raporu eşliğinde dolaşımdaki 1 milyon banknot içinde olmak üzere 300 adet sahte banknot basılmıştır. Dolarda 1 milyonda yüz,  Euro’da bir milyonda 0, İsviçre Frangında ’da 1 milyonda 10 olmak üzere sahte sterlin basılmış, bu süreçte kalpazanlığın devam ettiği bildirilmiştir. İngiliz sterlini ve tarihçesi paranın dolaşım gücüne, siyasi ve finansal hareketliliğe, borsa değerlerine ve kraliyet rejimine göre şekillenmiş; sterlin zamanla dünya piyasasına yön verecek konuma gelmiştir.